Synodontis granulosus

Tekst: Björn Vermeulen

Algemeen
Met een volwassen lengte van maximaal 25cm is de Synodontis granulosus een van de grotere Synodontis soorten uit het tanganyikameer. De kleur van een volwassen granulosus varieert van grijszwart tot bruinzwart. De spierwitte randen van de vinnen steken enorm af tegen het donkere lichaam. Dit zorgt voor een zeer bijzonder uiterlijk waaraan de granulosus zijn populariteit te danken heeft. Jongere exemplaren hebben een iets lichtere kleur met zwarte stippen. De kenmerkende witte randen van de vinnen zijn van jongs af aan al te zien. Met het ouder worden verdwijnen de stippen en worden de dieren steeds donkerder. 
Er wordt vaak gezegd dat vrouwen groter worden dan mannen. Kijkend naar de totale massa van de vissen zal dat zeker kloppen. Volwassen vrouwen zijn duidelijk voller dan de mannen. Van de 7 exemplaren in mijn bezit, waarvan 5 volwassen dieren van 20+ jaar oud, is het langste exemplaar van 24cm echter duidelijk een man. 

Zolang het aquarium groot genoeg is (lees; 2 meter en groter) kan deze soort zowel solo als met meerdere exemplaren gehouden worden. Bij het houden van meer dan 1 exemplaar is het van belang voor ieder dier een schuilplaats te voorzien. 
De reputatie van agressieve vis lijkt de granulosus voornamelijk te hebben opgebouwd in te kleine aquaria. In mijn aquarium van 200x80x70cm hebben ruim een jaar twee jonge granulosus (10-12cm) bij 10 Synodontis polli white gezeten. Daarna hebben ze nog twee maanden lang gezelschap gekregen van 5 volwassen granulosus exemplaren. Geen enkel moment is er sprake geweest van overmatige agressie naar elkaar of naar de polli white. Inmiddels zitten de 7 granulosus zonder de polli white in een 300x80x75 bak en heb ik, buiten wat rangorde bepalen tussen de grootste man en vrouw, geen agressie waargenomen. 

Kweek
Ondanks zijn populariteit wordt de vis slechts weinig aangetroffen bij hobbyisten. De reden hiervoor is tweeledig. Allereerst worden deze meervallen slechts sporadisch gevangen in het meer. In het tanganyikameer leeft de granulosus voornamelijk solitair op grote diepten. Het opsporen, vangen en langzaam omhoog brengen is hierdoor erg lastig. De prijs in de winkel van wildvang exemplaren loopt daardoor flink in de papieren. De tweede reden is dat het kweken met deze dieren als vrijwel onmogelijk wordt beschouwd. Het lijkt erop dat ze hun eieren rondstrooien zoals veel andere Synodontis soorten dat ook doen. De vrouwtjes worden daarbij naar verluidt zeer agressief richting andere bodembewoners. In het Verenigd Koninkrijk zijn de dieren succesvol nagekweekt. Hier werden de dieren solitair in een bak gehouden en geconditioneerd. Na enige tijd werden ze dan bij elkaar gebracht. Waarschijnlijk vanaf het moment dat de vrouwen dikke buiken kregen wat meestal aangeeft dat ze eitjes dragen. Verder is over de manier van kweken, zoals op welke waterwaarden en in welke tijd van het jaar, niets bekend gemaakt.

Bijzonderheden
De granulosus pakt in het aquarium alles dat wordt aangeboden maar geeft de voorkeur aan een carnivoor dieet. Droogvoer, krill, mysis, artemia en zelfs spiering wordt gegeten totdat de buiken uitpuilen. 
Wanneer het voer altijd op dezelfde plek wordt aangeboden zullen ze dit snel door hebben en het voer komen halen. Ze gaan voor niets of niemand opzij zodra er ergens eten te halen valt. Ze trekken de spiering die eigenlijk bedoeld is voor de gibberosa’s zelfs tussen mijn vingers vandaan. 

Omdat het grote en sterke vissen zijn kunnen ze tijdens het voeren het aquarium redelijk op zijn kop zetten. Het is daarom geen geschikte vis om bij stressgevoelige of langzaam etende soorten te houden. Voor een aquarium met stevige medebewoners is het een pareltje van ongekende schoonheid. Medicijnen: ze zijn overgevoelig voor koperhoudende medicatie.