Julidochromis transcriptus

De kleine, maar schitterende Julidochromis transcriptus wordt regelmatig aangetroffen bij de beginnende Tanganyika-liefhebber. Niet zozeer omdat de vis bekend staat als eenvoudig, maar eerder omdat een beginnende liefhebber vaak geen aquarium van riante afmetingen bezit. Qua gedrag en afmetingen zijn deze opvallend getekende vissen geschikt voor een aquarium vanaf ca. 80 cm. De kleine Julidochromissoort wordt tot ongeveer 7 cm. lang, het vrouwtje blijft wat kleiner. Wat betreft voedsel zijn het geen moeilijke kostgangers: in de natuur zoeken ze kleine diertjes (insectenlarven en kleine schaal- en weekdieren) en in het aquarium eten ze goed van vrijwel alles dat wordt aangeboden. De omgeving waarin ze in het wild vertoeven heeft vele weg van de meeste Tanganyika-aquaria: rotspartijen met zand daartussen. Ze houden zich wel altijd in en vlakbij de rotsen op. Daar moeten voldoende (kleine) schuilplaatsen in gecreëerd zijn.

Binnen de soort wordt nogal eens agressie vertoond. Daar moet rekening mee worden gehouden indien er nog geen koppel is gevormd. De vis(sen) die niet tot het koppel behoren worden continu verjaagd. Julidochromis transcriptus is monogaam en het koppel zet eitjes af in kleine holen. In een kweekbak is een bloempot daar zeer geschikt voor. In het hol worden ca. 30 eitjes afgezet; hol en jongen worden door beide ouders bewaakt. De eitjes komen na ongeveer twee dagen uit en na ongeveer een week zwemmen de kleine jongen vrij rond, zich in de buurt van het hol en hun ouders ophoudend. Zoals we ook bij andere Julidochromissen zien, kan er vlak nadat de jongen vrijzwemmen alweer aan een nieuw nest begonnen worden. De andere jongen worden in buurt getolereerd.

Het is het best bij aankoop een vier- of vijftal exemplaren aan te schaffen en daar een koppel uit te laten vormen. De overige dieren kunnen dan worden teruggebracht. Voordeel is dat ze vissen elkaar niet snel naar het leven staan, en dat er, mede door het lastige geslachtsonderscheid, vrij grote zekerheid van twee verschillende geslachten. 

In de handel wordt vaak Julidochromis transcriptus “Gombe” (of: “Gombi”) aangeboden. Deze vis wordt in de literatuur ook aangeduid als Julidochromis marlieri “Gombe”. Men dient zich te realiseren dat, wat de juiste naam ook mogen zijn, het hier om dezelfde vis gaat en dat het gedrag vergeleken moet worden met de robuustere en agressievere Julidochromis marlieri. Hieronder een foto van J. marlieri “Gombe”