Het maken van een overloop zonder gat in je bak

Door Jeroen Wiersma

Soms is daar ineens de behoefte een bioloog voor de filtering te gebruiken, maar ontbreekt er een gat in een bestaande bak. Een optie is om een gat te (laten) maken, maar daar zitten risico’s aan vast. 
Dankzij een paar simpele natuurwetten is het ook mogelijk om zonder gat gebruik te gaan maken van een bioloog. Na veel zoekwerk op internet en een paar testen in de achtertuin was deze oplossing voor mij de beste omdat hierbij de toplaag van het water wordt afgezogen en ik geen gat hoefde te maken in mijn bak. 

A Het water in het aquarium 
B De ‘Skimmer’ met opvangbak
C Ontluchtingsslangetje 
D Aanzuigslang/hevel 
E watercompartiment 
F Belangrijk tussenschotje 
G Blauwe filtermat (grof)
H Slang naar bioloog 

In het kort werkt het als volgt: Doordat de opvoerpomp water in de bak pomp wordt het waterniveau van A hoger. Hierdoor treedt hevel D in werking en stroomt er via H water in de bioloog. Dat water wordt weer opgevoerd door de opvoerpomp enzovoorts. 

Er zijn 3 belangrijke elementen in zo’n systeem:

1 De hoeveelheid water die slang H kan afvoeren moet groter zijn dan de opvoerpomp omhoog kan pompen, omdat anders het waterniveau in je bak te hoog wordt doordat de bioloog wordt leeggepompt. 
2 Het schotje bij F: Dit zorgt ervoor dat er water in de aanzuigslang blijft staan wanneer de opvoerpomp stil komt te vallen (bv bij verversen van water of andere werkzaamheden). Wanneer de opvoerpomp stil valt zal er water door de hevel stromen totdat het niveau in B gelijk is als de hoogte van schotje F. (zie tek 2). Dan stopt de hevel omdat er te weinig drukverschil in B en E is. Omdat de uiteinden van de hevel onder water blijven staan, blijft deze voorzien van water. Zodoende begint de hevel weer te werken wanneer het niveau in B hoger wordt (door het water dat de opvoerpomp vanuit de bioloog omhoog pompt naar A). 
Om de hevel te laten werken moet F een stukje lager staan dan het waterniveau in A en B. Wanneer dit niet het geval is zal de hevel niet werken omdat er te weinig drukverschil is tussen het niveau in B en E. Hoe groot dit verschil moet zijn is vast te berekenen met een mooie formule… ik heb het op gevoel gedaan en kwam op een hoogte verschil van enkele centimeters lager. Iedereen die geen wiskundige is raadt ik aan een proefopstelling in de tuin te maken. Dan zie je meteen wat het optimale verschil moet zijn. 
3 De hoogte van B. Deze zorgt namelijk voor het waterniveau in de bak. Dit gegeven maakt dat je een systeempje kan maken waarbij je de hoogte van B kan varieeren en dus controle hebt over het waterniveau. Ikzelf heb een systeem waarbij ik de bak waar de skimmer op zit (B) hoger of lager kan zetten d.m.v. schroeven. 

Hoe maak je de overloop

Ik heb de overloop gemaakt van plexiglas. Dit is een relatief makkelijk te bewerken en lijmen materiaal en kost geen drol. Als je dus verkeerd snijdt/zaagt is dat geen ramp. Ik heb eerst een globale plattegrond gemaakt met de afmetingen van de bakjes. Daarna heb ik die met een stift op het plexiglas aangebracht. Deze vorm heb ik met een ijzerzaag uitgezaagd. Om scherpe bochten te vouwen in plexiglas heb je een brander, een rand van een tafel en een spons met koud water nodig: Verwarm het plexiglas op de plek waar je wilt vouwen, wanneer het zacht wordt vouw je het over de rand van de tafel. Hierna koud maken met de spons met water et voila. Pas wel op dat je het plexiglas niet in de fik steekt. Dat stinkt als een tierelier en kan nooit gezond zijn. Daarna de onderdelen lijmen en vastzetten met schilderstape. Na een dag drogen heb ik de naden en een afvoer naar de bioloog gekit. Hieronder mijn overloop die al een jaar zonder problemen werkt:

In de bak die in je aquarium hangt kan je een grove blauwe filtermat plaatsen die ervoor zorgt dat er geen vissen in de overloop terecht komen. 

Succes!