Cyprichromis sp. ‘brilliant jumbo’

Vaak verward met de “gewone” Cyprichromis leptosoma, wordt C. sp. “brilliant jumbo” een stuk groter. De naam zegt het eigenlijk al. Ze kunnen 12 tot 14 centimeter groot worden en hebben dus, omdat de vissen in grote groepen en scholen leven, een groot aquarium nodig waar ze met voldoende soortgenoten kunnen leven. Ze houden zich met name op in het open water van het aquarium. In het wild ook, maar altijd in de nabijheid van rotspartijen. De mannetjes zijn meestal blauw met geel gekleurd maar er bestaan ook geheel blauwe en gele exemplaren. In dit artikel zijn exemplaren van de variant uit Kitumba te zien.
In tegenstelling tot de mannen hebben vrouwtjes nauwelijks kleur en zijn vooral grijsbruin.
Van nature zijn het planktoneters maar in het aquarium eten ze eigenlijk bijna alles dat aangeboden wordt. Zolang het maar geen grote brokken voer of pellets zijn. Cyclops, watervlooien en ander fijn (levend) voer wordt graag gegeten. Hun gedrag is actief, vooral omdat de mannelijke exemplaren elkaar continu met pronkgedrag proberen te intimideren en omdat er daarnaast vaak aandacht is voor de vrouwelijke exemplaren.

Cyprichromis
Cyprichromis sp. ‘brilliant jumbo’ Kitumba – een geheel geel exemplaar

Kweek
Het zijn maternale muilbroeders. Het vrouwtje draagt vanaf het moment van afzetten tot het loslaten van de jongen, de eitjes en jongen in haar bek. Enkele mannelijke exemplaren zullen een territorium in het aquarium innemen. Anders dan we kennen van cichliden is dit niet een rotspartij of stuk bodem maar een deel van het open water tot een halve meter doorsnee. Met veel druk pronkvertoon wordt een bereidwillig vrouwtje dit territorium ingelokt. Wanneer er gepaard wordt buigt het mannetje zijn lichaam en vinnen van het vrouwtje af, en toont hij haar de lichtere punten van beide buikvinnen. Mogelijk gaat hiervan een ei-vlek-functie uit, die we bij veel cichliden op de anaalvin en bij vedervinnigen eveneens op de buikvinnen zien. Ad Konings beschrijft in “Tanganyika Cichlids in their Natural Habitat” dat de vlekken niet overeenkomen met de kleur en dat wellicht de plaats wordt aangegeven waar de eitjes moeten worden afgezet. Het vrouwtje hapt in dit stadium ook naar de buikvinnen, wat erop zou kunnen wijzen dat het mannetjes dan al hom laat ontsnappen. 

Het vrouwtje zet vervolgens één of meer eitjes af in het vrije water en neemt deze direct in de bek. Na enkele series afzetten start de cyclus opnieuw waarbij het mannetje zijn buikvinnen weer toont. Na het afzetten zondert het vrouwtje zich af. In de natuur zien we broedende vrouwtjes die elkaars gezelschap (maar vooral veiligheid) opzoeken in grote scholen. Na ongeveer 3 weken laten ze de 5 tot 15 jongen los die zich vervolgens in een schooltje ophouden onder het wateroppervlak. Ze eten direct fijn droogvoer en fijn (ontdooid) levend voer zoals Cyclops en Artemia-naupliën.

C. sp. ‘brilliant jumbo’ mannen knokken om een plaats in de rangorde
Cyprichromis sp. ‘brilliant jumbo’ Kitumba – een geheel blauwe man
Cyprichromis sp. ‘brilliant jumbo’ Kitumba